Mądre zabawki dla dzieci w każdym wieku
Jeśli kiedykolwiek podziwiałeś skupienie na twarzy dziecka, które próbuje dopasować kwadratowy klocek do kwadratowego otworu lub złapać piłkę w powietrzu, wiesz, że czas zabawy to nie tylko zabawa i gry. Dzieci w trakcie zabawy przeżywają uczucie faktycznego „flow”, czyli zatracenia się, totalnego oddania zabawie i koncentracji na niej. Towarzyszy temu uczucie niezwykłej radości i satysfakcji. Dziecko w trakcie zabawy rozwija niezwykłe zdolności twórcze, dlatego zabawa poważna sprawa - a zabawki są narzędziami w tym fachu.
Oto krótki przewodnik po tym, jak bawią się dzieci i jakie zabawki zapewniają im rozrywkę, pomagają zrozumieć świat, uczą umiejętności społecznych i emocjonalnych oraz stymulują rozwój mózgu.
Jak się bawią niemowlęta
Zabawa w pierwszym roku życia polega przede wszystkim na odkrywaniu. Dzieci używają swoich pięciu zmysłów, aby poznać nowy, interesujący świat wokół nich: Czy dany przedmiot jest twardy czy miękki? Lepki czy szorstki? Co się stanie, jeśli go upuszczę? Albo włożę go do ust? Większość zabaw polega na "smakowaniu" lub ściskaniu ustami przedmiotu, potrząsaniu nim, uderzaniu lub upuszczaniu.
Kiedy dziecko rozwija nowe umiejętności motoryczne, zabawa staje się bardziej skoordynowana i złożona. I tak:
W wieku około 4 miesięcy niemowlęta zaczynają sięgać i chwytać przedmioty, takie jak grzechotka.
W wieku 6 lub 7 miesięcy potrafią przenosić tę grzechotkę między rękami.
W wieku około 9 miesięcy nowo rozwinięty chwyt szczypcowy ułatwia dziecku podnoszenie mniejszych przedmiotów, takich jak klocki i inne małe zabawki dostosowane do wieku.
W tym czasie zabawa jest zazwyczaj samotna, ale pod koniec pierwszego roku życia coraz częstsze staje się zainteresowanie innymi dziećmi i naśladowanie czynności.
Na razie to Ty jesteś ulubionym towarzyszem zabaw swojego dziecka. Czy kiedykolwiek tańczyłaś z lalką przed twarzą dziecka, a ono chwytało ją i ciągnęło do ust? Albo czy kiedykolwiek piszczało w oczekiwaniu i zachwycie, gdy skradałaś się w jego stronę, mówiąc: "Zaraz cię złapię!".
Dzięki takim interakcjom dziecko uczy się języka, relacji społecznych oraz związków przyczynowo-skutkowych. Kiedy dzieci zaczynają rozumieć, w jaki sposób rzeczy w otoczeniu wiążą się ze sobą, jak smakują, pachną, czują i brzmią, są gotowe do następnego etapu rozwoju: poznania ich działania.
Inteligentne zabawki dla niemowląt
Karuzela. Obiekty tańczące nad głową dziecka leżącego w łóżeczku stymulują wzrok i rozwijają zdolność koncentracji uwagi.
Lusterko. Początkowo dziecko będzie zafascynowane zmieniającą się twarzą i wyrazem twarzy patrząc w lustro. Z czasem dziecko zrozumie, że śliniące się, uśmiechnięte dziecko wpatrujące się w lustro jest tak naprawdę jego odbiciem. Gdy to się stanie, dzieci stają się świadome siebie, co prowadzi do większego samopoznania, gdy poznają części ciała i ich położenie.
Piramida koła pierścienie. Ta klasyczna zabawka posiada stożek, w którym mieszczą się różnej wielkości kolorowe pierścienie. Na początku dzieci chętnie trzymają i wkładają do ust pierścienie. Później, dopasowując pierścienie do stożka, ćwiczą drobne umiejętności motoryczne. Maluchy uczą się także kolorów i liczb, kiedy liczą różnokolorowe pierścienie, układając je w stos.
Zabawki do ciągnięcia. Pomagają one w utrzymaniu równowagi i rozwoju dużych mięśni, gdy Twój maluch przechodzi z kanapy na chodzik. Im więcej dzieci pcha i ciągnie, tym bardziej pracują mięśnie niezbędne do przekształcenia ich w biegaczy i wspinaczy. Później, w wieku niemowlęcym, dzieci mogą używać ich, aby pomóc kontrolować ich rosnącą prędkość.
Jak się bawią maluchy (1-3 rok życia)
Maluchy stają się świadome funkcji, jakie pełnią przedmioty. Lubią układać klocki, gaworzyć do zabawkowego telefonu lub pić z kubka "dużego dziecka". Teraz zaczyna się koncepcja zabawy w udawanie. Twój maluch może wkładać lalkę do łóżka w nocy lub wydawać odgłosy podczas pchania zabawkowego pociągu.
To kładzie podwaliny pod przedszkolną zabawę, gdy bawi się w gotowanie w zabawkowej drewnianej kuchni lub trąbi samochodem i oznacza rosnące zrozumienie dziecka, że każdy przedmiot służy jakiemuś celowi.
Twój maluch zacznie również rozróżniać kolory i kształty. Więc wybiera zabawki, które są jasne, kolorowe i zabawne dla małych rączek, aby trzymać. W wieku 2 lat większość maluchów potrafi kopać piłkę, bazgrać kredką i budować wieże z czterech lub więcej klocków. W wieku 3 lat mogą już układać proste puzzle i pedałować na trójkołowym rowerze.
Spodziewaj się wielu powtórzeń, ponieważ w ten sposób maluchy opanowują nowe umiejętności i uczą się, że mają pewną kontrolę nad otaczającym je światem.
Inteligentne zabawki dla maluchów
Piłki. Niezależnie od tego, czy są odbijane, toczone, łapane czy rzucane, piłki zachęcają do
treningu umiejętności motorycznych, koordynacji ręka-oko oraz zręczności.
Zabawki do sortowania kształtów. Układanki z kołków, kubki lub klocki z gniazdami oraz wiaderka z otworami na klocki o różnych kształtach stanowią wyzwanie dla koordynacji ręka-oko i umiejętności rozwiązywania problemów.
Zabawki mechaniczne. Wyskakujące zabawki i "ruchliwe" pudełka z gałkami, przyciskami i dźwigniami zachęcają do drobnych umiejętności motorycznych i rozwiązywania problemów oraz uczą związków przyczynowo-skutkowych.
Zabawki do odgrywania ról. Kuchnie do zabawy, zestawy lekarskie i zestawy do gry w golfa pomagają dzieciom nauczyć się, jak działa świat, naśladując działania Twoje i innych wpływowych dorosłych. Lalki i wypchane zwierzęta zachęcają do udawania (może przyjęcie herbaciane dla misiów?) i wspomagają rozwój społeczny i emocjonalny, ucząc maluchy wyrażania emocji i dbania o coś, co kochają.
Jak się bawią przedszkolaki (3 – 5 rok życia)
Niemowlęta badają przedmioty za pomocą pięciu zmysłów. Maluchy zaczynają rozumieć, jak one działają. Teraz, jako przedszkolaki, używają zabawek i innych przedmiotów zgodnie z ich przeznaczeniem, ale także wyobrażają sobie świat innych możliwości dla nich. Koc rzucony na stolik do kawy staje się tajną „bazą”. Z ciastoliny można ulepić placek do pizzy, który aż prosi się o "skosztowanie".
Dla przedszkolaka świat staje się magicznym miejscem bez granic - a przedszkolaki są mistrzami i twórcami tego wszystkiego. Wiele dzieci w tym wieku myśli, że ma magiczne moce i może walczyć z "potworami" i wygrywać, albo zamieniać się w księżniczkę, wróżkę lub inne kapryśne stworzenie.
Często przedszkolak wciąga Cię w swoje fantazje i oczekuje, że będziesz się nimi bawić. W tym czasie mogą pojawić się wymyśleni przyjaciele. Ten rodzaj zabawy w fantazję jest kluczowy dla rozwoju dzieci, ponieważ pomaga im pracować nad ich lękami, obawami, nadziejami i marzeniami.
Świat jest również sceną, więc spodziewaj się usłyszeć wiele "mamo, tato, patrz!", kiedy Twój przedszkolak uczy się jednej nowej sztuczki za drugą i szuka Twojej aprobaty i wsparcia dla nowych osiągnięć. Pragnienie kontaktu z innymi rozszerza się na przyjaciół, ponieważ przedszkolaki zaczynają uczyć się wzajemnego oddawania i dzielenia w zabawie.
Zabawa w udawanie staje się bardziej rozbudowana. Wiedza dzieci o świecie jest bardziej zaawansowana, więc nie zdziw się, jeśli Twój przedszkolak będzie wiedział dokładnie, jak obsługiwać elektroniczne gadżety lub jak sprawić, by elektryczne zabawki działały.
Sama zabawa staje się bardziej fizyczna. Po co chodzić, skoro można skakać, biegać i skakać?
Inteligentne zabawki dla przedszkolaków
Prace plastyczne i rzemieślnicze. W miarę jak doskonalą się drobne umiejętności motoryczne, czynności takie jak trzymanie kredki, rysowanie obrazków członków rodziny i używanie nożyczek do wycinania i wklejania rozwijają koordynację, pobudzają kreatywność i wzmacniają poczucie własnej wartości.
Klocki i zestawy konstrukcyjne. Budowanie wieży (i obmyślanie sposobu, jak zapobiec jej przewróceniu się) sprzyja umiejętności rozwiązywania problemów i koordynacji ręka-oko.
Budowanie toru dla kulek a następnie obserwowanie jak swobodnie spadają jest zwieńczeniem pracy konstrukcyjnej i ogromną satysfakcją. Przedszkolaki wykorzystują swoją wyobraźnię do tworzenia budynków, pojazdów, zwierząt i innych rzeczy z prostych zestawów konstrukcyjnych.
Puzzle. Układanki pomagają w koordynacji i zręczności, a także uczą relacji przestrzennych (gdzie znajdują się rzeczy w stosunku do innych) i logicznego myślenia.
Jak się bawią starsze dzieci (6 – 10 rok życia)
Dzieci w wieku szkoły podstawowej są rozwinięte w sposób, w jaki nigdy wcześniej nie były. Zrozumiały już otaczający je świat i dążą do opanowania umiejętności, które kiedyś stanowiły dla nich wyzwanie, takich jak łapanie piłki czy zaplatanie włosów koleżance.
Jest to również czas, w którym rozwijają się talenty i zainteresowania - czterolatek, który lubił opowiadania, może pokochać czytanie; pięciolatek, który słuchał muzyki, może chcieć grać na pianinie.
Umiejętności fizyczne, takie jak duża i drobna motoryka, są doskonalone. Dzieci uczą się jeździć na dwukołowych rowerach i ślizgać na deskorolkach. Sztuka i rzemiosło stają się bardziej skomplikowane, a dziecko może spędzać godziny na wyplataniu bransoletek przyjaźni lub rysowaniu komiksów.
Relacje z rówieśnikami nabierają większego znaczenia, a Twoje dziecko może być bardziej zainteresowane zabawą z kolegami z klasy niż z Tobą. Pamiętaj jednak, że nawet gdy dziecko dojrzewa, Ty nadal jesteś najważniejszym towarzyszem zabaw - postaraj się więc wygospodarować trochę czasu dla siebie. Rodzinne wieczory gier to jeden ze sposobów na zebranie wszystkich razem.
Teraz nadszedł czas, aby spróbować nowych przygód, takich jak jazda na rowerze terenowym, których dzieci nie mogły robić, gdy były młodsze, a teraz potrzebują Twojego nadzoru, aby bezpiecznie je uprawiać.
Inteligentne zabawki dla starszych dzieci
Skakanka. Skacząc na skakance z przyjaciółmi, dzieci uczą się, jak zachowywać się na zmianę i dogadywać z rówieśnikami. Wszystkie te skoki i wymagana przez nie koordynacja sprzyjają rozwojowi dużej motoryki i umiejętności rozwiązywania problemów.
Gry karciane i planszowe. Gry karciane, takie jak "wojna" czy gry logiczne i matematyczne, a także gry planszowe, takie jak warcaby czy szachy, uczą strategii, przechodzenia przez kolejne etapy, zasad negocjacji i gry fair play. Zachęcaj do współpracy i pomóż dziecku nauczyć się radzić sobie z emocjami towarzyszącymi wygranej i przegranej.
Instrumenty muzyczne. Nauka gry na pianinie, skrzypcach, gitarze lub ksylofonie sprzyja rozwojowi umiejętności słuchania i drobnej motoryki oraz pomaga w budowaniu zdolności koncentracji uwagi.
Zabawki naukowe. Zestawy chemiczne, gry i zabawki z magnesami, lornetki, teleskopy lub inne zabawki, które zachęcają do odkrywania i rozwiązywania problemów, pomagają w doskonaleniu umiejętności matematycznych i przyrodniczych oraz rozwijają wyobraźnię.
Idealna zabawka: Ty
Dziecko wpatrujące się w karuzelę nad łóżeczkiem, maluch układający klocki, przedszkolak malujący akwarelami - to wszystko czynności, które można wykonywać samodzielnie.
Ale nie lekceważ swojej roli. W końcu to Ty powiesiłaś nad niemowlakiem karuzelę, włączyłaś ją i zachęciłaś dziecko do obserwowania. To ty pierwszy pokazałeś dziecku, jak układać klocki. A kiedy siedzisz obok swoich dzieci i malujesz, kolorujesz lub czytasz im bajki, dajesz im uwagę, której potrzebują, aby zbudować poczucie własnej wartości i poczuć się kochanymi i bezpiecznymi.
